دوستی چیست؟
اگر
اندکی دقت کنید، متوجه خواهید شد که شما آگاهانه و یا ناخود آگاه به دنبال دوست
هستید. اما آیا تا کنون فکر کرده اید که دوستی چیست و دوستی حقیقی کدام است؟ از
آنجا که انسان موجودی اجتماعی است، صرف نظر از اینکه در چه جامعه ای زندگی می کند
طبعاً به دنبال یافتن یاران و دوستان و همراهانی برای خود است . البته چون این
گزینش در میان اقوام و ملل مختلف، شکل های متنوعی پیدا می کند و با انگیزه های
گوناگون یا بر اساس احساسات متفاوت عقلانی، عاطفی و غیر از آن به وجود می آید ،
تعاریف مختلفی نیز از این واژه ارائه شده است. گروهی دوستی را صرفاً به معنای
" معاشرت" دانسته اند. گروهی دیگربراین باورند که دوستی عبارت است از یک
نوع ارتباط خاص که درمقاطع مختلف و یا در زمانی خاص، میان افراد پیدا می شود. برخی
دیگر نیز معتقدند که دوستی یک نوع قرار داد اخلاقی است که با انگیزه های خاص دنیوی
و اخروی بین افراد به وجود می آید.
دوستی
یعنی چه ؟
محبت،
علاقه، ارتباط روحی، حسن معاشرت و گفتگو میان دو فرد و یا بین افراد جامعه با ملاک
صحیح و انگیزه های الهی ، به طوری که دوستان بر اساس آن بتوانند نیازهای فردی و
اجتماعی و احتیاجات دنیوی و اخروی خود را تأمین کنند.
دوستی
حقیقی
این
نوع از دوستی مخصوص اولیاء و مؤمنان واقعی است که تمام ارادت و انس و محبت خود را
نسبت به خداوند تبارک و تعالی و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام صرف نموده اند.
آری اینان نخبگان عالم و کسانی هستند که از غیر دوست رسته ، و به دوست پیوسته اند و
آنچنان لذت این دوستی را چشیده اند که حاضر نیستند دنیا و آنچه در آن است را با
لحظه ای انس و محبت و مناجات با خدای تعالی عوض کنند. زیرا آنها خود مصداق واقعی
این آیه هستند:
" والّذینَ آمَنوُا
أَشَدُّ حُبًّا لِلّه)" سوره بقره آیه 165)
آنان که ایمان دارند بیشترین محبت و عشقشان به خداست.
دوستی
مجازی
برپایه
آنچه تا بدین جا درتعریف دوستی گفته شد روشن می شود که هرعلاقه و محبتی که انسان
به غیرازخداوند تبارک دارد، دوستی مجازی است. حال اگر این دوستی برخاسته از خواهش
های نفسانی و شر و فساد باشد ، رهزن آدمی است و انسان را به منجلاب فساد می کشد و
اصولاً چنین دوستی هایی ناپایدار خواهد بود.
اما
اگر این دوستی، دارای معیار صحیح بوده و از انگیزه الهی و فطرت انسانی نشأت گرفته
باشد، ضمن آنکه پایدار می ماند، سرانجام انسان را به سعادت رهنمون خواهد شد.
بی
شک یک مسلمان که با نگاه دینی، روش زندگی خود را ترسیم می کند و تمام مراحل و
ابعاد آن را حرکت به سوی کمال می داند؛ درانتخاب دوست- که سهم عظیمی درسعادت
وشقاوت دارد ونقش مهمی در زندگی بایفا می کند- دقت کامل را به عمل می آورد و
دوستانی را جهت معاشرت و زندگی برمی گزیند که در این مسیر یار و مددکار او باشند.
در این صورت است که این نوع دوستی و محبت مجازی، به بستر و واسطه ای برای رسیدن به
آن حقیقت مطلق تبدیل می شود.
بهترین
دوستان
نخستین
نکته ای که در اینجا باید بر آن تأکید شود این است که دوستی و محبت دارای مراتب و
درجاتی است. نباید تصور کرد که دوستی بین افراد، یکسان است. حقیقت این است که
دوستان مراتب مختلفی دارند؛ بعضی به عنوان دوست کامل شناخته می شوند ؛ زیرا از همه
ی ویژگی ها و شرایط یک دوست کامل برخوردارند و بعضی شرایط کمتری را در خود جمع
کرده اند. با مطالعه احادیث و روایات هم به این مطلب پی می بریم که دوستان به چند
نوع تقسیم شده اند.
اول
آن که: ظاهر و باطن رفیقت نسبت به تو یکسان باشد.
دوم آن که: زیبایی و آبروی تو را جمال خود ببیند و نازیبایی تو را
نازیبایی خود بداند.
سوم آن که: دست یافتن به مال و یا رسیدن به مقام ، روش دوستانه او را
نسبت به تو تغییر ند هد.
چهارم آن که: در زمینه رفاقت ، از آنچه و هر چه در اختیار دارد نسبت به
تو مضایقه نکند.
پنجم: تو را در مواقع مشکلات و مصائب ترک نگوید.
با
اطمینان می توان گفت که اینها دوستان برترهستند و اگر دوستی با این خصوصیات پیدا
کردید، بدانید کیمیایی یافته اید که نباید آن را به آسانی از دست دهید. زیرا
ارتکاب چنین خطایی از خرد به دور است
تفاوت
بین دوستان و مراتب دوستی احتیاج به دلیل و برهان ندارد. لابد شما در زندگی
دوستانی دارید که دوستی با آنان عذاب آوراست و به این ترتیب همیشه سعی می کنید خود
را از آنان دور نگه دارید. در مقابل بعضی هستند که انسان حاضر است با صرف ساعت ها
وقت وطی مسافت های طولانی و یا با تحمل رنج و مشقت، او را پیدا کند و ساعتی با او همنیشن
باشد. این مطلب همان چیزی است که ما از آن به عنوان مراتب دوستی یاد کردیم.
معیار
دوستی
همان
طور که در تعریف دوستی اشاره شد، دوستی باید بر اساس معیار و ملاک صحیح استوار
باشد. زیرا معمولاً ملاک افراد جهت گزینش دوستان، متفاوت است. چه بسا افرادی که با
مقاصد نفسانی برای رسیدن به خواسته های دنیوی و یا بر اساس مقاصد شرورانه و مفسدت
آمیز یا انگیزه های عاطفی غیرمعقول ? تعصب ها- و خلاصه دوستی های بی بنیاد و
تصادفی اقدام به انتخاب دوست کنند. اما مسلمانی که با چراغ راهنمای عقل و با تدبیر
و اندیشه، کلیه نیازهای مادی و معنوی و از آن جمله دوست یابی خود را تأمین می کند
قطعاً دوستان خود را با ملاک صحیح و انگیزه الهی و برای خدا برمی گزیند. او می
داند که تنها دوستی های پایدار، دوستی اهل ایمان است که در دنیا و آخرت باقی خواهد
ماند، چنان که قرآن کریم می فرماید:
" الأَ خِلاّءُ
یوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌ إلاَّ المُتَّقین)" سوره زخرف آیه 67 )
در قیامت همه دوستان به استثنای متقین، دشمن یکدیگرند.
اصولاً
لازمه دوستی متقابل این است که یک طرف، طرف دیگر را به کارها و وظایفش کمک کند.
اگر این کمک در غیر رضای خدا باشد، در حقیقت به بدبختی و شقاوت و عذاب دائمی آن
طرف کمک کرده است. از همین رو قرآن نیز در حکایت گفتار ستمگران در قیامت فرموده که:
" یا وَیلـَتی
لَیتَـنی لَمْ أَتَّخِذْ فـُلاناً خَلیلاً )" سوره فرقان آیه 28 )
ای کاش فلانی را دوست خود نگرفته بودم.
بر خلاف دوستی های متقین که دوستی مایه پیشرفت آنان در راه خداست و در
روز قیامت هم به سود ایشان خواهد بود.
نقش
دوست در زندگی
بدون شک عوامل مختلفی در ساختن شخصیت
انسان مؤثر هستند که از مهم ترین آنها مسئله همنشینی و دوستی و معاشرت است. این
عامل از چنان اهمیتی برخوردار است که اسلام فرموده:
آدمی بر دین و روش همنشین خود است پس
باید ببیند که باچه کسی دوست می شود.
روشن است که انسان خواه ناخواه از
دیگران تأثیر می پذیرد و بخش مهمی از افکار و صفات اخلاقی خود را از طریق دوستانش
کسب می کند. این مطلب هم از نظر عقل و هم از طریق تجربه به اثبات رسیده است. ما به
وسیله مشاهدات حسی خود و نیز با بازنگری به تاریخ، در می یابیم که چه بسیار افرادی
که از راه دوست به سعادت ابدی و یا شقاوت ابدی رسیده اند. نقش دوست در زندگی به
قدری زیاد و برجسته است که حضرت علی علیه السلام می فرماید:
هر گاه وضع کسی برای شما نامعلوم بود و
دین او را نشناختید، به دوستانش نظر کنید . پس اگر آنها اهل دین و آیین خدا باشند
، او نیز پیرو آیین خداست و اگر بر آیین خدا نباشند او نیز بهره ای از آیین حق
ندارد.
تو اول بگو با کیان زیستی **** پس آنگاه بگویم که تو کیستی
ضرورت انتخاب دوست
یکی از ویژگی های طبیعت انسان ، اجتماعی بودن اوست.
بدین لحاظ آدمی هرچند به جهتِ بر آوردن حوائج شخصی و انجام امور روزمره بی نیاز از
دیگران باشد و شخصاً از همه ی امکانات لازم برای رفاه و آسایش در سطح عالی
برخوردار باشد ، باز هم همواره علاقه مند است که درکنار خانواده ، مردم و جامعه
زندگی کند. این ویژگی اختصاص به فرد یا گروه خاصی از انسانها ندارد بلکه ویژگی عام
و مشترک تمامی افراد بشر به عنوان یک خصلت طبیعی و روحی است.
بعضی
از روانشناسان معتقدند در صورتی که این نیاز درونی تأمین نشود و فرد برای مدتی
طولانی از مردم ، جامعه و خانواده دور نگه داشته شود نهایتاً آثاری از جنون در او
پیدا خواهد شد. روشن است که این نیازمندیِِ طبیعت بشر به اجتماعی بودن، توأم با
حکمت ها و مصلحت هایی است و در سایه ی اجتماع و اجتماعی بودن است که بشر توانسته در
قرون و اعصار مختلف دست به کارهای اساسی و بنیادی بزند و به پیشرفتهای بزرگ در
عرصه های مختلف دست یابد. فرهنگ و تمدن و پیشرفت مادی و معنوی بشر مرهون تلاش جمعی
او در کنار همنوعان خویش است. اختراعات ، اکتشافات و صنایع فقط برخی از جلوه های
بارز این کوشش دسته جمعی است. وانگهی حیات بشر و رفع نیازمندی های شخصی و خانوادگی
نیز منوط به زندگی اجتماعی است. به عنوان مثال کافی است بیندیشیم که در تهیه یک
نان چه اسباب و وسایلی دست به دست هم می دهد تا در اختیار ما قرار گیرد . چنین است
که هیچ گاه بدون کمک دیگران ادامه حیات ممکن نیست.
راه دوست یابی
بهترین طریق دوست یابی و محبوبیت و ادامة پیوند و اتصال در جامعه، احسان و کرم است. این راه و روش الهی است. همان عملی است که دائماً از طرف آفریننده نسبت به بندگان انجام می گردد. احسان خداوندی بی دریغ در همه احوال شامل حال همه کس است و دستور خدائی است که بشر نیز در زندگی خود این راه را برگزیند.
دستور برای بشریت
این دستور در همة ادوار بشریت بوسیلة همة ادیان ابلاغ گردیده است چنانکه در آیین مسیح در انجیل متی فصل 5 آیه 43 می گوید: هر کس از تو سؤال کند بدو ببخش و از کسی که قرض از تو خواهد روی خود را مگردان.
قرآن مجید در سوره بقره آیه 110 می فرماید: در نماز پا برجا و در صدقه عامل باشید. هر چه را از عمل نیکو به پیش فرستید آن را نزد خدا خواهید یافت زیرا خداوند نسبت به اعمال شما بصیر است.
کنفوسیوس در کتاب منیسوس فصل دوم می گوید: آن چیزهائی که من به آن مجهز گردیده ام عبارتست از نیکوکاری و درستی. یگانه اصل مهم من این دو می باشد.
در امثال سلیمان نبی فصل بیست و پنجم می فرماید: اگر دشمن تو گرسنه باشد او را نان بخوران و اگر تشنه باشد او را آب بنوشان خلاصه همة ادیان نیکوکاری را از ارکان اولیة دین دانسته اند و این یک قاعدة‌عمومی و همگانی است که انعکاس آنرا در همة ادیان الهی خواهی یافت.
نشانی از وحدت ادیان
همین امر به خوبی نشان می دهد که هدف ادیان و تعلیمات اصلی آنها واحد است مثلاً در موضوع نیکوکاری و اعمال خیر همة ادیان همین هدف را بالنسبه و طرق مختلفه بیان داشته اند. همچنین است در سایر صفات پاکیزه و اخلاق حسنه که همة ادیان بدان توصیه کرده اند. مشترکات ادیان بسیار است و موارد اختلاف آنها جز در امور فرعی و بی اهمیت نیست.
انتظار نیکوکاری
بشر همواره متوقع و مترصد احسان از معاشرین است و حتی بهترین دوستان و یاران و نزدیکترین خویشان انتظار محبت و نیکوکاری دارند و اگر راه و روش محبت در پیش گرفته نشود و خلاف آئین کرم و مروت رفتار گردد دوست جدا خواهد شد و همین قطع احسان باعث ایجاد شکاف و دیوار جدائی می گردد.
کسب نیرو با نیکوکاری
برعکس بوسیلة محبت و سخا دشمنان را می توان دوست کرد. بشر حاضر نیست به طوع و رغبت زیر بار هیچ زنجیر و بند و قیدی برود و اگر هم به اکراه تن در دهد هر وقت فرصتی دست دهد خود را از این قید آزاد می سازد. اما احسان و کرم تنها زنجیری است که آدمی را به میل و رضا بندة احسان کننده می سازد، دشمنها را رام می کند، دورها را نزدیک می سازد. همین اندازه که یک دشمن که به عللی از تو دوری گرفته و جبهة مخالفی با تو تشکیل داده احساس کند که محبتی از جانب تو نسبت به او به عمل آمده است روش او تغییر خواهد کرد و کینه و عداوت تبدیل به صلح و صفا می گردد.
اکسیر معجزه آسا
پس این چه اکسیر معجزه آسایی است که اگر آنرا در نظر نگیری بیماری جدائی پیش می آید و دوست و محب را از تو می برد و اگر آنرا با دشمنان بکار بری آنها را نزدیک می سازد. آیا از این معجون شگفت تر تاکنون دیده و شنیده اید؟
راه عقل کدامست؟
اینها که راه عقل و خرد را اختیار کرده و با روشهای خردمندانه زندگی خود را زینت می بخشند داروهای بسیار مجرب مؤثری بدست آورده اند که اثر آنها قطعی و جازم است. حال اختیار با تو است ای خوانندة عزیز که چه روشی را برگزینی.
راه صحیح
برای دوست کردن دشمنان و به راه آوردن آنان و جلب دوستیشان این راه پاک الهی در اختیار توست، آیا آن را بر می گزینی یا طریق جدال، مرافعه، مراجع به دادگستری، زحمات طاقت فرسای اقامه دعاوی طول و دراز و پر خرج، رنج مبارزه و نبرد را روش خود قرار می دهی. اگر مایلی هر دو را امتحان کن تا نتایج آنرا ببینی یا به عقل مراجعه نما. خداوند یار و یاور نیکوکاران و کسانی است که راه خدائی را بر می گزینند. خلاصة مطالب بالا در یک رباعی
احسان و کرم کن که ز آیین خداست گر یار نبیندکرمی ا زتو جداست
آنکس که به تو عدوست با مهر و سخا چون درک محبتی کند صلح و صفاست
اهمیّت آئین دوست یابی و اخلاق معاشرت
یکی از مهمترین و جذاب‌ترین بخشهای دین مقدس اسلام، اخلاق اجتماعی، آئین دوست‌یابی و آداب معاشرت است با وجود اینکه دین اسلام نسبت به اخلاق اجتماعی و آئین دوست‌یابی و معاشرت اهمیّت فراوانی داده است، امّا متأسفانه از جانب ما مسلمانان نسبت به آن کم توجهی شده است. به عبارت دیگر آنقدر که دانشمندان اسلامی در قسمتهای اعتقادات، احکام، اعمال و اخلاق فردی تحقیق و بررسی داشته‌اند، در قسمتهای اخلاق اجتماعی، آئین دوست‌یابی و معاشرت کمتر به تحقیق و پژوهش پرداخته‌اند. طبعاً مسلمانان نیز به قدری که، به اعتقادات و بخصوص اعمال فردی و عبادی اهمیت می‌دهند کمتر به اخلاق اجتماعی اهمیت می‌دهند. عموم مسلمانان متدیّن، اطلاعات بسیار ناقص و ناچیزی از اخلاق، معاشرت و آئین دوست‌یابی در دینشان دارند.
شاید بپرسید مگر اخلاق اجتماعی چقدر اهمیت دارد و یا آئین دوست‌یابی و معاشرت چه تأثیری در مسائل مربوط به دین دارد که باید خیلی بیشتر از اینها به آن توجه کنیم؟ در پاسخ باید گفت: اهمیت اخلاق و آداب معاشرت به موازات اهمیت سایر قسمتهای دین است و تقریباً تمام مسائل اعتقادی، عملی و اخلاق فردی در تکامل با اخلاق اجتماعی هستند. به عبارت دیگر اعتقادات، احکام عملی و اخلاق فردی بسته‌های ایجاد اخلاق اجتماعی و آداب معاشرت هستند.
اهمیّت اخلاق و آداب معاشرت تنها در محدوده دین خلاصه نمی‌شود بلکه در دنیای پیشرفته امروز، آداب معاشرت نقش بسیار مهمّی در زمینه‌های تجاری، سیاسی، علمی، ورزشی و .... به عهده دارد.
به عنوان مثال در تجارت، مشتری مداری یکی از اصول بسیار مهمّ و اساسی است. مشتری مداری یعنی توجه به خواست و سلیقه مشتری و بالا بردن قدرت انتخاب او، احترام به نظرات مشتریان و تکریم و ارزش دادن به مشتری و برخورد کاملاً مؤدبانه با او
با اندک تأملی متوجه می‌شویم که اساس مشتری مداری بر اخلاق اجتماعی و آداب معاشرت نهاده شده است. به طوریکه اگر اخلاق و آداب معاشرت را از مشتری مداری حذف کنیم، مشتری مداری مفهوم خود را از دست داده و مسئله‌ای بی‌معنا و بی‌فائده خواهد شد. به عبارت دیگر یک شرکت تجاری هر قدر آئین دوست‌یابی را بهتر رعایت کند مشتری مدارتر و موفق‌تر است. در عالم سیاست، هرچند سیاست امروزی کشورها در دروغ حقه‌بازی و جلب منافع خلاصه می‌شود امّا با این حال سیاستمداران در پیشبرد اهداف خود محتاج استفاده و بکارگرفتن آداب معاشرت و آئین دوست‌یابی هستند و الّآ با گفتار و کرداری که ولو ظاهرش به اخلاق و آداب آغشته نیست و بر عکس ظاهری بی‌ادبانه و گستاخانه دارد هرگز موفقیتی در کار نخواهد داشت.
در ورزش، معاشرت و برخورد دوستانه و جوانمردانه در قالب مسئله اخلاق ورزشکارانه، امروزه مورد توجه و تأکید است. ورزشکارانی از محبوبیت بهتری برخوردارند که دارای اخلاق و آداب معاشرت بهتری باشند.
در علم جامعه‌شناسی، اخلاق معاشرت و آئین دوست‌یابی هر فرد با محبوبیت و جذّابیت او در میان دیگران ارتباطی مستقیم دارد.
حال که اشاره‌ای مختصر به اهمیت اخلاق معاشرت و آئین دوست‌یابی در حیطه‌های مختلف داشتیم به اهمیت آداب معاشرت در حیطه دین بر می‌گردیم و ما با کمال صراحت اعلام می‌کنیم که دین مقدس اسلام بهترین و کاملترین مسائل آئین دوست‌یابی و دقیق‌ترین نکات آداب معاشرت را برای بشر به ارمغان آورده است. برای اثبات این موضوع مباحث مفصّلی را ارائه خواهیم داد.
اهمیت راهنمایی والدین در دوست یابی نوجوانان
راهنمایی والدین در دوست یابی نوجوانان
دوسـت
برای نوجوان ازاهمیت زیادی برخوردار است. وقتی نوجوان ناراحت است ومشکلی دارد دوستانش
از او حمایت می‌کنند. اگرچه دوست در سراسرزندگی انسان نقش مهمی دارد اما دردوران
نوجوانی ... این نقش پررنگ‌تر می‌شود، زیرا نوجوان دوست دارد دراوقات فراغت مدت
بیشتری را دور از خانواده درکنار دوستان خود سپری کند. در ضمن نیاز نوجوان به
حمایت اجتماعی دراین سن بیشتر است.
دوسـت
برای نوجوان ازاهمیت زیادی برخوردار است. وقتی نوجوان ناراحت است ومشکلی دارد دوستانش
از او حمایت می‌کنند.
دوسـت
برای نوجوان ازاهمیت زیادی برخوردار است. وقتی نوجوان ناراحت است ومشکلی دارد دوستانش
از او حمایت می‌کنند. اگرچه دوست در سراسرزندگی انسان نقش مهمی دارد اما دردوران
نوجوانی این نقش پررنگ‌تر می‌شود، زیرا نوجوان دوست دارد دراوقات فراغت مدت بیشتری
را دور از خانواده درکنار دوستان خود سپری کند. در ضمن نیاز نوجوان به حمایت
اجتماعی دراین سن بیشتر است.
زیرا
از یک طرف به دلیل تغییرات جسمی و عاطفی، نوجوان احساس ناامنی می کند و حمایت
دوستان برای او مهم است واز طرف دیـگـــردوســتـــان نـــوجـــوان، اورا در
یـــادگـیــری مهارت‌های اجتماعی وارتباطی کمک می‌کنند. خوب است کـه نوجوان با
کسانی که با او مـتـفـاوت هـسـتـند دوست شود. وقتی او با شخصیت‌های جدید ارتباط
برقرارکند، افق‌های دید او وسیع ترمی‌شود، دیدگاه‌های جدیدی یافته و با دیگران
بهتر ارتباط برقرارمی‌کند.
نوجوان
برای دوست یابی تمایل زیادی دارد وبرای هماهنگ کردن خود با دیگران بسیار مشتاقانه
عمل می‌کند و بعضی از دوستان به راحتی می‌توانند دیگران را به راه‌های خلاف هدایت
کنند. دوستی نوجوان برای والدین نگران کننده است،زیرا می‌ترسند که فرزندان تحت
تاثیر رفتارهای بد آنها قرار گیرند. والدین باید نظارت غیرمستقیم بردوستان نوجوان خود داشته
باشند. زیرا این دوستان گاهی باعث می‌گردند تا نوجوان با مشکلات زیادی روبه رو
شود. بهترین روش برای قضاوت کردن درمورد دوستان نوجوان ، شناخت کامل آنها می‌باشد. برای شناخت
بیشتر آنها ، راحت‌ترین کار این است که تشخیص داد آیا آنها تاثیرات منفی و
ناخوشایندی روی نوجوان دارند یا خیر؟ برای ازبین بردن نگـرانی خـود از جانب دوستان
نوجوان خود می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:
الف)
دوستان خود را بشناسید. با دوستان جدید فرزند خود دوست شوید و وانمودکنید که زندگی
آنها برای شما جالب است. با ترتیب دادن مهمانی، تولد و... آنها را در خانه خود
گردهم جمع کنید. این کار علا‌وه بر اینکه خیال شما را ازبـابـت فـرزنـدتان راحت می‌سازد،
باعث می‌شودکه دوستان او را نیز بهتر و بیشتر بشناسید.
ب)
داشتن برنامه صحیح برای سرگرم کردن فرزندتان . بهترین راه برای محدود کردن زمانی
که فرزندتان بادوستان نامطلوب می گذراند ، این است که کارهای دیگری برای او درنظر
بگیرید. فعالیت‌هایی را ترتیب دهیدکه فرزندتان دوست دارد، مثلا به او کمک کنیدکه
وارد یک تیم فوتبال شده ویا نام او را در یک کلا‌س هنری بنویسید . خلاصه اینکه او
را درگیر برنامه‌هایی کنید که دراجتماع فعالترباشد.
ج)
والدین او را ببینید. سعی کنید مادر و پدر دوستان فرزندتان را بشناسید. ملا‌قات شخصی
بهتراست،اما اگراین کارمشکل است می‌توانید تلفنی با آنان ارتباط برقرارکنید. با
آنها دوستانه و بی غرضانه صحبت کنید واصل کلا‌م را اینگونه عنوان کنید: بچه‌های ما
وقت زیادی را با هم صرف می‌کنند. بنابراین می خواستم خودم را معرفی کرده و قوانینی
را که برای فرزندم دارم برای شما بگویم.
د)
او را زیر نظر داشته باشید. وقتی فرزندتان با دوستان بد رفت و آمدمی کند حواستان
کاملا به او باشد. مثلا اگر تغییررفتاری ،نمرات پایین،رفتار خشن ،حالت های
غیرمعمول و... دارد بدانید که دوستان بد، تاثیر خود را روی او گذاشته‌اند شما باید
هرکاری که می‌توانید انجام دهید تا ارتباط او با آنان قطع شود. اگرلا‌زم است از
معلم‌هایش، مشاور مدرسه یا یک پزشک روانشناس کمک بگیرید.
هـ)
قوانین خود را برای فرزندتان بازگو کنید. برای جلوگیری از نفوذ همسالا‌ن بد در او،
برای او قوانین مشخصی در نظر بگیرید و اطمینان حاصل کنید که به همه آنها واقف است.
این قوانین را طوری ترتیب ندهیدکه درمخالفت مستقیم با دوستان باشد.
بلکه
آن را بازنگری قوانین خانوادگی جلوه دهید و او را ازعواقب تخلف ازاین قوانین مطلع
کنید. همانگونه که بیان شد نوجوانی یکی از مراحل حساس زندگی است. والدین با کمک به
نوجوان خود درزمینه گزینش دوست می توانند به نوجوان درگذر ازاین مرحله به مراحل
بعدی و درکل زندگی اورا کمک نمایند. دوست هرکس،نشان دهنده هویت وموقعیت خاص او
درزندگی است ، تا آنجا که گفته می‌شود: <بگو با که دوستی تا بگویم کیستی> برای حفظ و تعمیق هویتی راستین، گزینش یک دوست مناسب
ضروری است. قرآن کریم نیز دوست خوب را بهترین یاریگرانسان دررسیدن به اوج سعادت
دانسته و درمقابل، دوست بد را مهمترین عامل ناکامی و فرو غلتیدن درشوره زار شقاوت
معرفی کرده است.
نویسنده: محمد حمیدی